ക്വോം

ഇറാനിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ മെട്രോപോളിസും ഏഴാമത്തെ വലിയ നഗരവുമാണ് ക്വോം. ക്വോം പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമാണ് ക്വോം. ടെഹ്‌റാന് തെക്ക് 140 കിലോമീറ്റർ (87 മൈൽ) അകലെയാണ് ഈ നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 2016-ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം ഈ നഗരത്തിലെ ജനസംഖ്യ 1,201,158 ആയിരുന്നു. ക്വോം നദിയുടെ തീരത്താണ് ഈ നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.

ഇമാം അലി ഇബ്നു മൂസ റിഡയുടെ സഹോദരി ഫാത്തിമ ബിന്ത് മൂസയുടെ ദേവാലയത്തിന്റെ സ്ഥലമായതിനാൽ ക്വോം ഷിയ ഇസ്ലാമിൽ വിശുദ്ധമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു (പേർഷ്യൻ: ഇമാം റെസ; 789–816). ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഷിയാ സ്കോളർഷിപ്പിനുള്ള കേന്ദ്രമാണ് ഈ നഗരം. തീർത്ഥാടനത്തിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യസ്ഥാനമായ ഈ നഗരം പ്രതിവർഷം ഇരുപത് ദശലക്ഷം തീർത്ഥാടകർ സന്ദർശിക്കുന്നു. ഭൂരിപക്ഷം ഇറാനികളും മാത്രമല്ല ലോകമെമ്പാടുമുള്ള മറ്റ് ഷിയാ മുസ്‌ലിംകളും ഇവിടെയെത്തുന്നു. സോഹൻ (പേർഷ്യൻ: سوهان) എന്നറിയപ്പെടുന്ന പേർഷ്യൻ ബ്രിറ്റൽ ടോഫിക്കും ഇവിടം പ്രസിദ്ധമാണ്. ഇത് നഗരത്തിന്റെ സ്മാരകസമ്മാനം ആയി കണക്കാക്കുകയും 2,000 മുതൽ 2500 വരെ “സോഹൻ” ഷോപ്പുകളിൽ വിൽക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ടെഹ്‌റാനുമായുള്ള സാമീപ്യം കാരണം ക്വോം സജീവമായ ഒരു വ്യവസായ കേന്ദ്രമായി വികസിച്ചു. പെട്രോളിയം, പെട്രോളിയം ഉൽ‌പന്നങ്ങൾ എന്നിവയുടെ വിതരണത്തിനുള്ള ഒരു പ്രാദേശിക കേന്ദ്രമാണിത്. ബന്ദർ അൻസാലി, ടെഹ്‌റാൻ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പ്രകൃതിവാതക പൈപ്പ് ലൈനും ടെഹ്‌റാനിൽ നിന്നുള്ള ക്രൂഡ് ഓയിൽ പൈപ്പ് ലൈനും പേർഷ്യൻ ഗൾഫിലെ അബാദാൻ റിഫൈനറിയിലേക്ക് ക്വോം വഴി പോകുന്നു. 1956-ൽ നഗരത്തിനടുത്തുള്ള സരജേയിൽ എണ്ണ കണ്ടെത്തിയപ്പോൾ ക്വോമിന് കൂടുതൽ അഭിവൃദ്ധി ലഭിക്കുകയും ക്വോമിനും ടെഹ്‌റാനും ഇടയിൽ ഒരു വലിയ റിഫൈനറി നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു.

ചരിത്രം

മധ്യ ഇറാനിലെ ഇന്നത്തെ ക്വോം പട്ടണം പുരാതന കാലം മുതലുള്ളതാണ്. ഇസ്‌ലാമിന് മുമ്പുള്ള ചരിത്രം ഭാഗികമായി രേഖപ്പെടുത്താം, എന്നിരുന്നാലും മുൻ കാലഘട്ടങ്ങളിലെ ചരിത്രം അവ്യക്തമാണ്. പുരാതന കാലം മുതൽ (ഗിർഷ്മാൻ, വാൻഡൻ ബെർഗെ) ഈ പ്രദേശം കുടിയേറിപ്പാർത്തതായി ടെപെ സിയാലിലെ ഖനനത്തിലൂടെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ അടുത്തിടെ നടത്തിയ സർവേകളിൽ ക്വോമിന് തെക്ക് വലിയ ജനവാസമുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയതായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇത് ബിസി 4, 1 മില്ലേനിയം മുതലുള്ളതാണ്. എലാമൈറ്റ്, മേദെസ്, അക്കീമെനിഡ് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് ഈ പ്രദേശത്തെക്കുറിച്ച് ഒന്നും അറിയില്ലെങ്കിലും, സെല്യൂക്കിഡ്, പാർത്തിയൻ കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള കാര്യമായ പുരാവസ്തു അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉണ്ട്. അവയിൽ ഖുർഹയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ (70 കിലോമീറ്റർ അല്ലെങ്കിൽ ക്വോമിൽ നിന്ന് 43 മൈൽ തെക്ക് പടിഞ്ഞാറ്) ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധവും പ്രധാനപ്പെട്ട അവശിഷ്ടങ്ങളുമാണ്. അവയുടെ ആയുഷ്‌കാലവും പ്രവർത്തനവും നീണ്ടതും വിവാദപരവുമായ സംവാദങ്ങൾക്കും വ്യാഖ്യാനങ്ങൾക്കും കാരണമായിട്ടുണ്ട്. കാരണം അവ ഒരു സസാനിയൻ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു സെല്യൂക്കിഡ് ഡയോനിഷ്യൻ ക്ഷേത്രം, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു പാർത്തിയൻ സമുച്ചയം എന്നിവയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളായി വ്യാഖ്യാനിക്കുകയും വിശദീകരിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഇതിന്റെ യഥാർത്ഥ പ്രവർത്തനം ഇപ്പോഴും തർക്കവിഷയമാണ്. പക്ഷേ വോൾഫ്രാം ക്ലീസിന്റെ സംഭാവനകൾ ഒരു പാർത്തിയൻ കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. അത് അടുത്തുള്ള ഹൈവേയിൽ ഒരു സ്റ്റേഷനായി പ്രവർത്തിക്കുകയും അത് സസാനിയൻ കാലം വരെ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.